p38

137. At huwag na huwag mong mabanggit alinman sa ating mga ina sa pananampalatayang Islam* maliban na lamang sa kabutihan.
138. At kapag nakita mo ang isang muslim na kanyang pinangangalagaan ang Salatul Jama-'a — maging ito man ay sa pangunguna ng Imam/pinuno o hindi— , iyong pakaalamin na taglay niya ang pamamaraan ng Propeta صلى الله عليه وسلم. At kung ikaw ay nakakita ng isang tao na nag-aangking siya ay muslim ngunit pabaya sa kanyang pagsamba kahit pa sa pangunguna ng pinuno, iyong pakaalamin na taglay niya ang pamamaraan ng isang mapagkunwari at huwad na muslim.
139. At ang mga Halal/pinahuntulutan sa relihyon ay siyang napag-alaman mong Halal at  pinahintulutan  ng Islam. At gayundin ang mga Haram/pinagbawal. At anumang bagay na mayroon kang pag-aalinlangan kung ito ba ay Halal o Haram, ito ay napapabilang sa mga Mushtibahat/kahina-hinalang bagay na maka-relihyon.
140. At ang isang muslim na hindi nakitaan ng bagay na sumasalungat sa pamamaraan ng Propeta صلى الله عليه وسلم ay nararapat na pakaingatan sa kanyang pagkakamaling di-sadya. At ang taong walang  reputasyon sa kanyang sarili at sumusuway sa kautusan ng Islam nang hayag at sadya ay hindi na marapat pakaingatan at bigyang-halaga dahil mismo siya ay hindi pinapahalagahan ang kanyang sariling dangal.

==============
Talababaan:
* sila ang mga maybahay ng Propeta صلى الله عليه وسلم

#transbrbhry296

ترجمه أبو حيان

p37

135. At iyong pakaalamin na ang pandaraya ng isang Imam/pinuno at kanyang pangungurakot ay hindi makakaapekto at hindi magbabago ng anuman sa mga obligasyon na itinalaga ng Islam sa pamamagitan ng pagpapahayag ng Propeta صلى الله عليه وسلم. Ang kanyang pandaraya ay makakapinsala lamang sa kanyang sarili. At ang iyong pagsunod sa kanya o pagpapailalim sa kanya at ang mabuting pakitungo sa kanya ay hindi mapipinsala bagkus ang gantimpala nito ay kumpletong-kumpleto إن شاء الله ( kung Kanyang nanaisin ). Ang ibig sabihin: mananatili ang batas ng Salatul Jama-'a, ng Salatul Jumu'ah at ng Jihad sa kanyang pamumuno. At lahat ng kanyang kautusan na hindi labag sa kautusan ng Islam ay nararapat sundin anuman ang mangyari at ikaw ay magagantimpalaan sa mga bagay na ito nang ganap.
136. At kung iyong makitaan man din ang isang muslim na nananalangin laban sa kanyang Imam/pinuno ay iyong pakaalamin na ang tulad ng tao na yaon ay nagtataglay ng Bid'a at ligaw, na sinasamba ang kanyang sarili lamang. At kung iyong makitaan man din ang isang butihing muslim na nananalangin para sa ikabubuti ng kanyang Imam, ito ay nagpapatunay na siya ay kasapi ng Ahlus Sunnah wal Jama-'a إن شاء الله.
        Ika nga ni Fudail bin Iyadh رحمه الله : "Kung lamang batid ko ang katanggap-tanggap na panalangin ay dinalangin ko na lang sana para sa Imam."
        At nung siya ay tinanong kung ano ang pakahulugan ng kanyang sinabi, sinagot niya na: "Kung idadalangin ko man sa aking sarili ay mapapasaakin lamang, samantala kung idinalangin ko para sa Imam/ pinuno ay mapapasakanya ang panalangin at siya ay bubuti. At sa kanyang kabutihan bubuti rin ang mga nasasakupan at buong kalupaan."
         Kung kaya naman tayo ay inutusan na manalangin sa ikabubuti ng ating Imam at hindi tayo inutusang maghimagsik kahit sa simpleng pamamaraan at manalangin laban sa kanya. Kahit pa gaano kalaki ang kanilang panlilinlang sa sambayanang muslim, dahil ang kanilang pandaraya ay babalik din sa kanilang mga sarili. Ngunit ang pagkabuti ng Imam ay babalik sa kanyang sariling kapakanan at pangkalahatang kapakanan ng mga mamamayan.

#transbrbhry296

ترجمه أبو حيان

p36

132. At sinumang babae na kanyang iaalay ang kanyang sarili sa isang lalaki bilang maging kanyang kabiyak nang walang dote at ni saksi at ni Waliy  ay wala, ang ganitong paraan ay hindi balido at hindi wasto. At kung sakali mang naganap na, nararapat lang sa kanila na parusahan batay sa nakikita ng hukom sa kanilang sitwasyon.
133. At kung mayroon ka mang mapansin o makita na bumabatikos kahit sa isa man lang sa mga Sahabah رضي الله عنهم at abala sa paninirang-puri sa kanila, pakaalamin mo na siya ay masama sa kanyang pananalita at sinusundan lamang ang kanyang sariling kapakana't kagustuhan. Sapagkat sinabi ng Propeta صلى الله عليه وسلم :" Kapag pinag-uusapan ang aking mga kasamahan/Sahabah ay marapating tumahimik na lamang kung wala man ding kagandahang masabi sa kanila." At hindi lingid sa kaalaman* ng Propeta صلى الله عليه وسلم ang pagkakamali ng mga Sahabah رضي الله عنهم na magaganap pagkatapos niyang manaw, ngunit wala siyang sinabi patungkol sa kanila na masama. At huwag mo nang buklatin pa ang pagkakamaling natiklop na at gayundin ang alitang naganap sa pagitan nila at ang mga bagay na wala kang sapat na kaalaman patungkol sa kanila. At huwag makinig sa silang panay batikos sa kanila at abala sa paninirang puri sa kanila dahil hindi magtatagal ika'y matutulad na rin sa kanila.
134. At kung makarinig ng taong bumabatikos sa mga Islamikong katuruan, ito man ay maging katuruan ng Propeta صلى الله عليه وسلم o kataruan ng mga Sahabah رضي الله عنهم ay walang kaduda-dudang siya ay nagtataglay ng Bid'a at alipin ng kanyang maka-diyos na sarili.

============
Talababaan:
* ito ay kabilang sa mga ipinaalam sa kanya ng Allah تعالى na mangyayari sa hinaharap.

##transbrbhry296

ترجمه أبو حيان

p35

123. At ang limang Salah / sambahayang ay mananatiling wasto sa likod ng imam maliban na lamang kung ang Imam ay isang Jahmian, sapagkat siya ay Ka-fir/ di-mananampalataya dahil kanyang pinasinungalingan ang Allah تعالى at ang kanyang Propeta صلى الله عليه وسلم. At kung sakaling ikáw ay pinangunahan ng Jahmian sa pagtayo ng Salah, nararapat na ito ay ulitin mo upang maging wasto. At kung ang iyong Imam sa Jumuah/ Biyernes ay isang Jahmian at siya ang pinuno, nararapat na sumabay sa kanya at itayo ang Salah sa kanyang pangunguna, bagama't kailangan mo itong ulitin upang maiwasto. At kung ang Imam ay nagtataglay ng Sunnah, — siya man ay mapa-pinuno o hindi — marapat na sumabay sa kanyang pangunguna at hindi na kailangan pang ulitin.
124. At ang pananampalataya na sina Abu Bakr at Umar bin Khattab رضي الله عنهما ay inilibing kasama ng Propeta صلى الله عليه وسلم sa kwarto ni 'Aisha رضي الله عنها. Kung kaya'y Wajib/nararapat kung ikaw ay dadalaw sa libingan ng Propeta na magbigay-bati rin sa kanilang dalawa ng Assalamu alaykum.
125. At pagpapayuhan sa pagitan ng bawat isa ay Wajib/nararapat —maging ito man ay pag-uutos sa kabutihan o pagbabawal sa kasamaan. Maliban na lamang kung ito ay magsasanhi ng kapahamakan o kamatayan.
126. At nararapat din na ikalat at ipamahagi ang pagbati ng Assalamu alaykum sa bawat mamamayang muslim.
127. At sinuman na kanyang iwan ang pagsasagawa ng  Salatul Jumuah ( Friday Mass ) at Salatul Jama-'a ( Congregational Prayer ) sa Masjid nang walang sapat na dahilan ay tunay na nagtaglay ng Bid'a. Ang sapat at balidong dahilan ay tulad ng malubhang sakit at walang kakayanang tumungo sa Masjid, o pangamba mula sa kapahamakan ng masamang pinuno, atbp.
128. At sinuman ang nagsagawa ng Salah sa pangunguna ng Imam at hindi siya sumunod sa kanyang pangunguna ay hindi magiging wasto at tama ang kanyang Salah.
129. Ang pag-uutos ng kabutihan at pagbabawal sa kasamaan ay sa pamamagitan ng lakas (kamay) , pananalita (dila) at damdamin (puso).
130. At ang isang muslim na hindi naman nakitaan ng anumang bagay na sumasalungat sa pamamaraan ng Propeta صلى الله عليه وسلم ay mananatili bilang kasapi ng Ahlus Sunnah wal Jama-'a.
131. At lahat ng kaalaman na pinaniniwalaan na ito ay lingid sa kaalaman ng mga nilalang na hindi napapaloob sa Qur-an at katuruan ng Propeta صلى الله عليه وسلم ay kaligawan at Bid'a. At ito ay hindi nararapat na isagawa at ipahayag.

#transbrbhry296

ترجمه أبو حيان

p34

120. Obligado at nararapat na itikom ang bibig sa alitan na nangyari sa pagitan ng mga Sahabah رضي الله عنهم, sa pagitan nina Ali, Mu-'awiya, 'Aisha, Talha, Zubayr at iba pa. At huwag makipagtalakayan sa mga bagay nila, ngunit ang nararapat ay ipasa-Allah تعالى na lamang ang mga ito. Sapagkat sinabi ng Propeta صلى الله عليه وسلم :"Huwag pagbuhatan ng masasamang salita at paratang ang aking mga Sahabah at aking mga manugang." At kanya ring sinabi: "Katunayan, tumingin ang Allah تعالى sa mga mandirigma ng Badr at nagwika: "Gawin na ninyo anumang naisin ninyo, dahil pinatawad ko na kayo.""

121. At iyong pakaalamin na anuman na pagmamay-ari ng isang muslim ay Haram/hindi maaaring kunin o angkinin hangga't walang pahintulot ng nagmamay-ari. At kung sakali mang kukunin ito nang walang pahintuntulot ng may-ari, mananatili itong pananagutan sa kanya anuman ang mangyari hanggang sa ito ay maibalik sa nagmamay-ari. At hindi mo ito maaaring pakinabangan maliban na lamang kung kanyang pahihintulutan. Sapagkat siya marahil ay magbalik-loob at nanaisin na ibalik ang kanyang kinuha. Sa pagkakataong ito, pinakinabangan mo ang bagay na alam mong Haram.
122. At lahat ng uri ng hanap-buhay ó anumang pinagkakakitaan ay pinahihintulutan ng Islam maliban sa mga bagay na taliwas sa hangarin at katuruang-Islamiko. At kung sakaling ito man ay taliwas sa maka-Islamikong katuruan at siya ay nasa bingit ng kamatayan, pinahihintulutan ng Islam na kumuha lamang ng sapat na ikasasagip ng kanyang buhay.* At huwag mong sásabihin na uupo ka na lang at magsamba't magsaliksik ng kaalaman at aasa ka na lang sa ibibigay ng mga tao sa'yo bilang kawang-gawa. At ang pamamaraang ito ay hindi ginawa ng mga Sahabah at ng mga pantas magpasakasalukuyan. Sinabi ni Umar bin Khattab: "Ang simpleng hanap-buhay ay mas mainam kaysa panlilimos ng ikabubuhay."

===============
Talababaan:
* kabilang sa maka-Islamikong pamantayan, ang pahintulot o permiso ng Islam sa mga bawal na bagay sa oras ng bingit ng kamatayan, sa kondisyon na kukuha lamang ng sapat na ikasasagip ng buhay nang walang labis at walang kulang.

#transbrbhry296

ترجمه أبو حيان

p33

117. At pakaalamin na wala nang hihigit sa pagsamba sa Allah تعالى kapag ito ay may kalakip na takot sa Allah تعالى at pangamba na marahil ay hindi matatanggap ang kanyang pagsamba dahil sa kanyang pagkukulang at kakulangan, at may pag-asa sa lawak ng awa ng Allah تعالى na marahil ay tatanggapín Niya sa kabila ng kanyang pagkukulang. At dahil dito ay mas lalo pa siyang mahihiya sa Allah تعالى dahil sa kabila ng mga pagkakasala at pagkukulang ay hindi kailanman nagkulang ang Allah تعالى sa kanyang kabaitan at pagkakaloob ng biyaya sa kanya.
118. Kung kaya nama'y mag-ingat at huwag magpapadala sa sinumang nananawagan tungo sa pagmamahal at labis na pananabik sa Allah تعالى ,  at sa mga taong itinuturing nila ang kanilang mga sarili na hindi saklaw ng mga bawal sa relihiyon, kung kaya'y nagágawa nilang gumamit ng mga babae na hindi nila asawa, at nananawagan sa kanilang pamamaraan. - sila yaong mga Sufi *. Sapagkat sila ay purong ligaw sa tuwid na landas.
119. At iyong pakaalamin na ang Allah تعالى ay lumikha ng mga nilalang upang Siya ay sambahin at nag-utos sa kanilang lahat na "sambahin lamang Siya nang nag-iisa at walang katambal". Kung kaya naman, sinuman ang kanyang ginabayan sa Islam pagkatapos niring pag-uutos,ito ay dahil sa Kanyang kaalamang tigib at kabaitang lubos.

===============
Talababaan:
* ang kasalukuyang Sufismo ay kabilang sa mga ligaw na grupo dahil sa taglay nilang pamamaraan na taliwas sa pamamaraan ng Propeta صلى الله عليه وسلم at ng kanyang mga Sahabah. Gayundin ang mga grupong ligaw bilang kabuuan.

#transbrbhry296

ترجمه أبو حيان

p32

113. At sa panahon ng Fitna o gulo sa pagitan ng mamamayang muslim, nararapat at mas mainam na manatali na lamang sa bahay at huwag nang makisalo pa sa gulo liban na lamang kung mayroon siyang magagawa upang matuldukan ang kaguluhan. At huwag kang pumanig sa iyong tribo o lahi kahit pa nasa kamalian, bagamat ang katotohanan ang marapat mong panigan. At lahat ng kaguluhan at patayan na nagaganap sa pagitan ng mamamayang muslim ay maituturing na Fitna /kaligawan. Matakot ka sa Allah تعالى kaya't huwag na huwag kang lumabas at sumanib sa gulo. Wala kang papanigan sa kanila, ni pagtulong o pagdepensa sa kanila o anumang bagay na magsisilbing suporta sa kanila. Sapagkat sinuman ang sumusuporta sa isang gawain mabuti man o masama ay para man ding siya ay nakiisa sa paggawa sa naturang gawain.
       Gabayan nawa tayo ng Allah تعالى sa ikalulugod Niya. At ilayo nawa tayo sa kasalanan at pagkasala sa Kanya.
114. At huwag iasa ang kaalaman* sa kalawakan maliban na lamang sa pangangailangan na malaman ang oras ng Salah sapagkat ito ay ipinagbabawal na magdudulot ng palanang pagkaligaw.
115. At huwag mong pag-aralan ang pilosopiya** at iwasan ang mga pilosopo*** kahit sa pakikisama o pakikiupo lamang sa kanila.
116. Sa halip, iyong pakisamahan ang mga taong nagtataglay ng pamamaraan ng Propeta صلى الله عليه وسلم — silang mga paham na iskolar at pantás ng Islam—. Sa kanila ay magtanong, makiupo at makinabang sa kanilang kaalaman.

============
Talababaan:
* batayan sa mga mangyayari sa hinaharap tulad ng horoscope.
** ang mapagkilatis na pag-aaral sa mga pinakamalalim na katanungan na maaaring itanong ng sangkatauhan. Sinisikap nitong unawain ang mga suliranin na mayroong malawak na saklaw at nagsisilbing ugat sa mas marami pang mga tanong tungkol sa katotohanan, tunay na kahulugan ng ating buhay, saligan at nilalaman ng ating kaalaman, mga bagay na binibigyang-halaga, at ang talagang ipinapahiwatig natin na gamit ang iba't ibang anyo ng pakikipagtalastasan. Natatangi ang pilosopiya sa pagtalakay ng mga tanong na ito dahil sa mahigpit at binalangkas nitong pamamaraan na gamit ang rasyunal na pangangatwiran. (wikipedia)
*** mga tao na mahilig makipagtalo

#transbrbhry296

ترجمه أبو حيان

p31

110. At iyong pakaalamin na kung lamang ang mga muslim ay tumigil sa mga makabagong bagay na nauukol sa Islam at hindi na ito panghimasukan at lumayo na lamang dahil wala itong pinanghahawakang katibayan mula sa katuruan ng Propeta صلى الله عليه وسلم at wala rin sa pinagkásunduán ng mga Sahabah, wala na sanang Bid-'a o makabagong panrelihyon.
111. At iyong pakaalamin na ang iilan sa mahahalagang bagay at mortal na kasalanan na nakapagpapalabas ng isang muslim mula sa pagka-muslim ay ang pasinungalingan ang anumang inihayag ng Allah تعالى sa kanyang mga propeta o anumang Kanyang sinabi, at pagdagdag ng mga bagay na hindi naman sinabi ng Allah تعالى o pagbawas nito. At gayundin ang pasinungalingan ang kasabihan ng Propeta صلى الله عليه وسلم.
        Pakatakutan mo ang Allah تعالى - kaawaan ka nawa Niya - at pakasuriin ang iyong  sarili sa mga bagay na iyong ginawa para sa ikaliligtas ng iyong sarili. Kung kaya'y pakaiwasan mo ang pagmamalabis sa iyong relihyon. Sapagkat hindi ito ang tamang pamamaraan.
112. At lahat ng aking sinabi at inilarawan sa aklat na ito ay nakabatay sa sinabi ng Allah تعالى at ng kanyang Propeta صلى الله عليه وسلم at ng mga Sahabah رضي الله عنهم at ng mga sumunod sa kanilang pamamaraan mula sa ikatlo at ikaapat na salinlahi.
        O alipin ng Allah, iyong pakatakutan ang Allah تعالى, nararapat sa'yo na paniwalaan ang nilalaman ng aklat na ito nang may tunay na pagsuko sa Allah تعالى at lugód sa mga ito. At huwag itong ilihim sa mamamayang muslim. Marahil na magsisilbi ito upang gabayan ng Allah تعالى ang isang ligaw na lito sa kanyang pananampalataya o may taglay ng Bid-'a at maliligtas dahil sa iyong pagpapahayag ng aklat na ito.
        Pakatakutan mo ang Allah تعالى at panghawakan mo ang pamamaraan ng Propeta صلى الله عليه وسلم at ng kanyang kasamahan tulad ng aking inilarawan sa aklat na ito. Kalugdan at kaawaan nawa ng Allah تعالى ang sinumang babasa ng aklat na ito at gayundin ang kanyang mga magulang at ang sinumang nagpahayag níto at isinabuhay ang nilalaman nito at nanawagan tungo sa aklat na ito at ginawang batayan ang nilalaman nito. Sapagkat ang nilalaman nito ay ang relihyon ng Allah تعالى at pananampalataya ni Propeta Muhammad صلى الله عليه وسلم.
        At sinuman ang nagtataglay ng pananampalataya na wala sa nilalaman ng aklat na ito ay tunay na lumabas sa pamamaraan at pananampalataya ng Ahlus Sunnah wal Jama'a. At parang tinalikdan ang lahat ng nilalaman nito tulad ng isang taong nanámpalataya sa lahat ng ipinahayag ng Allah تعالى maliban na lamang sa isang salita ng Allah na kanyang pinag-aalinlangan. Tunay na siya ay kanyang pinag-aalinlangan ang lahat ng sinabi ng Allah تعالى.
         At tulad din ng pananampalataya na walang ibang diyos maliban sa Allah تعالى, hindi magiging tama hangga't kanyang paniwalaan ito nang tapat at totoo na walang halong duda. At gayundin ang pananampalataya sa kasabihan ng Propeta صلى الله عليه وسلم  ay hindi wasto kung may pagtanggi sa ibang katuruan ng Propeta صلى الله عليه وسلم. At para na rin niyang tinalikdan ang lahat ng katuruan ng Propeta صلى الله عليه وسلم. Kaya nararapat sa'yo ang ganap na pagtalima nito at iwan mo ang pakikipagtalakayan ukol dito dahil hindi ito ang tamang pamamaraan lalong-lalo na sa kapanahunan mo ngayon kung saan dumarami ang kasamaan. Kung kaya ay pakatakutan mo ang Allah تعالى.

#transbrbhry296

ترجمه أبو حيان

p30

107. At iyong pakaalamin na ang orihinal at matibay na relihyong Islam ay  ang kapanahunan  na mula sa pagpanaw ng Propeta صلى الله عليه وسلم hanggang sa pagpaslang kay Kalipa Uthman رضي الله عنه. Sapagkat ang pagpaslang ito ang simula at ugat ng pagkahiwa-hiwalay ng  Ummah/kamusliman at nagdulot ng malaking gulo at di-pagkakasundo sa pagitan ng mamamayang muslim, sila'y nagkawatak-watak at ang mga nangaligaw ay tuluyan nang naligaw sa pagsunod nila sa kanilang pansariling kagustuhan at sa pamuti ng mapanlinlang  na mundo.
       Kung kaya, walang sinuman ang may pahintulot na gumawa ng makabagong gawa na hindi isinagawa ng mga Sahabah رضي الله عنهم. At sinumang naghihikayat sa bagay na pinasimunuan ng mga naunang mga ligaw ay maituturing na kabilang sa kanila. At sinuman nagsasagawa nito at pinanghahawakan ito ay tunay na kanyang tinalikdan ang Sunnah ng Propeta صلى الله عليه وسلم at ang katotohanan, at tumiwalag sa tunay na grupo  — Ahlus  Sunnah Wal Jama-'a—. At kanyang tinugunan ang mga Bid-'a  at tinangkilik ito sa ayaw man niya o sa gusto. Ang Bid-'a na siyang mas matindi pa kay Satanas  ang dulot na kapahamakan sa mamamayang muslim.
108. Ang sinuman ang nakakaalam ng mga Sunnah na nilisan at tinalikdan ng mga nagtataglay ng Bid-'a  at ito ay kanyang isinagawa at pinanghawakan ay siyang nabibilang sa Ahlus Sunnah wal Jama-'a, nararapat na tularan, tulungan, at pangalagaan, sapagkat kabilang siya sa mga tao na itinagubilin ng Propeta صلى الله عليه وسلم na samahan at pakitunguhan.
109. At iyong pakaalamin na ang mga pangunahing Bid-'a /makabagong panrelihyon ay apat na klase. At sa apat na mga ito nagmula ang pitumpu't dalawang grupo, ang bawat grupo ay magkakaroon ng kani-kanilang mga simulain at propaganda hanggang sa aabot sa bilang na isang libo't walóng dáan. At lahat ng mga grupong ito ay ligaw at makakapasok ng Impiyerno maliban sa iisang grupo.
         Sila ang grupo ng katotohanan at sila ang nananampalataya sa nilalaman ng librong ito nang walang pag-aalinlangan  sa kanilang puso at walang pagdududa. Sila ang Ahlus Sunnah wal Jama-'a, ang tanging grupo na makakaligtas sa lahat ng mga pagsubok  -sa kapahintulutan at kagustuhan ng Allah تعالى. 

#transbrbhry296

ترجمه أبو حيان

P29

103. At iyong pakaalamin na ang tunay na kaalaman ay hindi nasusukat sa dami ng naisasaulo at dami ng aklat, ngunit ang tunay na maalam ay nasusukat sa kanyang pagsasabuhay sa kaalaman kahit pa kakaunti ang taglay mula sa kaalamang naisaulo at pagmamay-aring aklat, at sa kanyang pagsunod sa katuruan ng Propeta صلى الله عليه وسلم. At sinumang sumalungat at sumuway sa katuruan ng Qur'ân at Sunnah ay walang pag-aalinlangan na magtátaglay ng Bid'a/ makabagong panrelihiyon kahit pa nagtataglay ng gabundok na kaalaman at aklat na sangkatutak.
104. At iyong pakaalamin na sinuman ang nais magsalita at magpahayag patungkol sa Islam gamit lamang ang kanyang isipan at  paghahalintulad sa mga bagay na kanyang nalalaman nang walang batayan mula sa katuruan ng Propeta صلى الله عليه وسلم at sa napagkasunduan ng mga Sahabah — ay tunay na kanyang inako ang bagay na wala siyang kinalaman at pawang kasinungalingan hinggil sa Allah تعالى ang kanyang pinagsasasabi. At tunay na siya ay gumagawa lámang ng kasabihan mula sa kanyang sariling kaisipan.
105. At ang katotohanan ay anumang bagay na naipahayag mula sa Allah تعالى. At ang Sunnah ay ang pamamaraan at katuruan ng Propeta صلى الله عليه وسلم. At ang Jama'ah / tunay na grupo ay ang pinagkasunduan ng mga Sahabah رضي الله عنهم sa panahon ng mga kalipa, sina Abu Bakr, Umar at Uthman رضي الله عنهم.
106. At sinuman na kanyang panghahawakan ang Sunnah ng Propeta صلى الله عليه وسلم at ang pamamaraan ng mga Sahabah at sa kanilang napagkasunduan nang may pagkakontento sa mga bagay na ito ay tiyak na magwawagi laban sa lahat ng mga nangaligaw ng landas at nagtataglay ng mga Bid'a at mapapanatag ang kanyang kalooban, at ang kanyang relihiyon ay mapapangalagaan sa kagustuhan ng Allah تعالى. Iyan ang pahayag ng Propeta صلى الله عليه وسلم : "Magkakawatak-watak ang aking Ummah" at kanyang inilantad ang makakaligtas sa pagkakawatak na ito: " Sila ang tumatahak ng aking gabay at pamamaraan at pamamaraan ng aking mga kasamahan/ Sahabah رضي الله عنهم."  Iyan ang tamang lunas at malinaw na sagot sa kaligtasan mula sa pagkaligaw. Dahil iyan ang tanging liwánag sa tamang landas.
        At sinabi ng Propeta صلى الله عليه وسلم : "Iwasan ninyo ang pagmamalabis sa pagdakila ng mga nilalang at ang paghihigpit nang lubusan sa mga kautusan, ngunit panghawakan ninyo ang Islam nang walang labis at walang kulang - ito ang puro at orihinal na relihyon."

#transbrbhry296

ترجمه أبو حيان

P28

101. At iyong pakaalamin na ang mga Bid'a/ makabagong panrelihiyon  ay nagmumula sa mga mangmang at walang pinag-aralan sa relihyon na kanilang kinukuha kahit kanino lang at sumasang-ayon sa lahat ng bagay. At sinuman ang nasa ganitong kalagayan ay tunay na wala silang relihyong pinanghahawakan.
       Sinabi ng Allah تعالى :
ۖ فَمَا اخْتَلَفُوا إِلَّا مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَهُمُ الْعِلْمُ بَغْيًا بَيْنَهُمْ ۚ
[سورة الجاثية 17]
  
    Sa malapit nitong kahulugan :
Kung saan pa na dumating sa kanila (i.e.  ang mga Hudyo) ang katotohanan at pagkatapos itong malaman, dun pa sila nagkasalungatan at nagkahiwa-hiwalay ( dahil mas pinili nilang sundin ang kanilang mga pansariling kagustuhan kaysa sundin ang katotohanan.)
    At gayundin ang pakahulugan ng sinabi ng Allah تعالى :
(وَمَا اخْتَلَفَ فِيهِ إِلَّا الَّذِينَ أُوتُوهُ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَتْهُمُ الْبَيِّنَاتُ بَغْيًا بَيْنَهُمْ ٍَۖ)
[سورة البقرة 213]

    At sila yaong mga masasamang maalam, makasarili at nagtataglay ng mga makabagong panrelihiyon/Bid'a.

102. At iyong pakaalamin na mananatili sa mga tao ang grupo na patuloy na panghahawakan ang katotohanan at tamang pananampalataya, sila ay gagabayan ng Allah تعالى sa katotohanan at sa pamamagitan nila ay magagabayan ang iba tungo sa katotohanan, sa pamamagitan nila ipanunumbalik ng Allah تعالى ang mga katuruan ng Propeta صلى الله عليه وسلم pagkatapos itong kalimutan ng karamihan at talikdan. At sila ang tinutukoy ng Allah تعالى sa kabila ng kanilang maliit na bilang sa panahon ng pagkakasalungat at pagkakahiwalay sa Kanyang sinabi:
(وَمَا اخْتَلَفَ فِيهِ إِلَّا الَّذِينَ أُوتُوهُ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَتْهُمُ الْبَيِّنَاتُ بَغْيًا بَيْنَهُمْ ٍَۖ)
        Sa malapit nitong pakahulugan :
    Kung saan pa na dumating sa kanila (i.e.  ang mga masasamang maalam) ang katotohanan at pagkatapos itong malaman, dun pa sila nagkasalungatan at nagkahiwa-hiwalay ( dahil mas pinili nilang sundin ang kanilang mga pansariling kagustuhan kaysa sundin ang katotohanan.)
        At pagkatapos ng talatang ito, ibinukod ng Allah تعالى yaong kanyang ginabayan:
( ۖ فَهَدَى اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا لِمَا اخْتَلَفُوا فِيهِ مِنَ الْحَقِّ بِإِذْنِهِ ۗ وَاللَّهُ يَهْدِي مَنْ يَشَاءُ إِلَىٰ صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ)
[سورة البقرة 213]
        Sa malapit nitong kahulugan:
  Samakatuwid, ginabayan ng Allah  تعالى  ang mga mananampalataya tungo sa  pagkakakilala ng katotohanan mula  sa kamalian; at pagkakaunawa sa anumang bagay na hindi pinagkasunduan ng iba.   At  iyan ay bilang biyaya at kagandahang-loob ng Allâh تعالى. Sapagkat Kanyang  pinapatnubayan  ang sinumang  Kanyang nanaisin  mula sa  Kanyang mga alipin tungo sa matuwid na landas.
        At sinabi ng Propeta صلى الله عليه وسلم : " Mananatili ang isang grupo mula sa aking Ummah sa katotohanan, mangingibabaw sa lahat at hindi sila mapipinsila ng sinumang bumabatikos sa kanila hanggang sa kahuli-hulihang araw ng mundo."

#transbrbhry296

ترجمه أبو حيان

P27

100. Sinabi ng mga pantas, kabilang sa kanila si Imam Ahmad bin Hambal: "Ang isang Jahmian ay siyang hindi muslim at siya ang nararapat na alisan ng karapatang pang-muslim, hindi siya kabilang sa mga muslim, sentensiyado/mahahatulan ng kamatayan,* hindi magmamana at hindi magpapamana - dahil sinasabi ni Jahm na:" Walang Salatul Jumu'ah/Friday mass and prayer at walang Salatul Jama-'ah/Congregational prayers. "," Walang Eidul Fitr at Eidul Adha at walang Zakat/kawanggawa sa Islam. " at dahil sa kanilang pinaniniwalaan na sinuman ang tumanggi na "ang Qur-an ay likha/nilikha" ay kabilang sa mga di-mananampalataya. At pinaniniwalaan nilang maaaring kitlin ang buhay ng sinumang sumasalungat sa kanila.**Samantalang sila ang sumasalungat sa paniniwala ng mga nauuna sa kanila — silang mga Sahaba at mga sumunod sa kanila. At ninais din nilang sirain ang mga masjid at pinahina nila ang Islam at inalis nila ang Jihad sa Islam at kanila pang pinalala ang pagkakahiwalay ng mga muslim. At kanilang sinasalungat ang Qur-an at Sunnah at pinanghahawakan lamang ang mga lumang batas at mga katibayang di-makapag-iisa. At kanilang ginulo ang mga isipan ng mga muslim at ang kanilang pananampalataya. At kanilang pinanghimasukan ang mga bagay na hindi nararapat panghimasúkan, kanilang pinaniniwalaan na walang kaparusahan sa loob ng libingan, walang Hawdh/lawa*** ang Propeta صلى الله عليه وسلم at wala rin siyang pamimintakasi/Shafa-'a, at ang paraiso at impiyerno ay hindi pa nalikha magpasahanggang ngayon. At marami rin silang pinasinungalingan sa mga Hadith ng Propeta صلى الله عليه وسلم at marami rin silang kinitil na mga buhay.
        Kung kaya sinabi ng mga paham na iskolar na ang isang Jahmian ay isang Kafir/di-mananampalataya dahil sinuman ang pinasisinungalingan ang isang talata lamang ng Qur-an at tunay na kanyang pinasisinungalingan ang buong Qur-an. At gayundin ang siyang pinasisinungalingan ang isang Hadith ay kanyang pinasisinungalingan ang lahat ng mga Hadith. Siya ay isang Kafir/di-mananampalataya sa Allah سبحانه وتعالى.
        Sa kanilang panahon, sila ang nanaig sa tulong ng pinunong si Abdullah Alma'-mun at ng sumunod pang mga pinuno kung kaya'y dinaan nilá sa dahas ang sinumang tumutol sa kanila. Dito nagsimulang mawala ang liwanag at katuruan ng Ahlus Sunnah wal Jama-a' at halos wala nang natira dahil sa talamak na katuruan ni Jahm bin Safwan at sa dami ng mga nagpapahayag nito. Hanggang ang mga katuruang ito ang siyang itinuturo nila sa kanilang mga paaralan at ang kanilang inilalathala sa kanilang mga aklat at kanilang napasang-ayon ang karamihan at ang iba naman ay nasilaw sa ginto't pilak. - napakatinding pagsubok at sakuna na halos walang makakaligtas mula rito maliban sa siyang nasa pangangalaga ng Allah تعالى.
        Ang pinakasimpleng mangyayari sa pakikiupo at pakikitungo sa kanila ay ang pagdududa sa pananampalatayang Islam o kaya nama'y sasang-ayon sa kanila, walang kamalay-malay kung siya ba'y nasa katotohanan o nasa kamalian.
        Nagpatuloy ang pinsalang ito sa mamamayang muslim hanggang sa panahon ni Jaafar Almutawakkil at muling sumikat ang liwanag ng Ahlus Sunnah wal Jama-a' sa kabila ng kanilang kakaunting bilang at dami ng mga nasa kamalian at kaligawan magpasahanggang ngayon.
        At mananatili ang kanilang bakas, katuruan at pagkaligáw hanggang ngayon, mayroon sa kanila'y isinasampalataya ang mga ito, nananawagan tungo sa mga katuruang ito, nang walang anumang sagabal na humaharang sa kanila at walang anumang pumipigil sa kanilang pinagsasasabi.
      

================
Talababaan:
* ito  ay maisasabatas lamang sa pamahalaang islamiko.
** sa pamumuno ni Abdullah Alma'-mun, marami silang kinitil na mga pantas at mga muslim na sumalungat sa kanila at sila'y pinarurusahan hanggang sa sila ay sumang-ayon. At kanilang pinilit ang mga tao na sumunod sa kanilang kagustuhan.
*** balikan ang p6 #19


#transbrbhry296

ترجمه أبو حيان

P26

99.  At iyong pakaalamin na ang dahilan ng matinding pagkaligáw ng mga grupo ni Jahm bin Safwan o mga Jahmian ay ang panghihimasok nila sa pagkakalikha ni Khaliq (الخالق) - ang tagapaglikha at sa Kanyang mga katangian gamit ang kanilang mga isipan sa pamamagitan ng mga katanungang "bakit" at "paano" at sa pamamagitan ng paghahalintulad sa mga bagay na kanilang nalalaman.* Kung kaya't bilang sanhi nito, marami silang pinasinungalingan sa mga katangian ng Allah تعالى at marami silang binatikos na mga muslim at inalisan ng mga karapatang pang-muslim at kanilang pinaniniwalaan na sinuman ang tumataliwas sa kanilang mga prinsipyo ay hindi na muslim at tuluyan nang nasira ang kanilang pagkamuslim. At ang naging hantungan ng kanilang prinsipyong ito ay ang paniniwala na walang diyos o walang bagay na tinatawag na Diyos.

=================
Talababaan:
* samantalang sinabi ng Allah تعالى :
(يَعْلَمُ مَا بَيْنَ أَيْدِيهِمْ وَمَا خَلْفَهُمْ وَلَا يُحِيطُونَ بِهِ عِلْمًا)
[سورة طه 110]
Batid  ng Allâh تعالى kung anuman  ang  pangyayari sa  hinaharap  ng  mga tao tulad  ng  Muling Pagkabuhay  at  ang anumang  nakalipas nang pangyayari hinggil sa makamundong  buhay - ang lahat ng mga nangyayari sa kanila ay saklaw  ng  Kanyang  ganap na kaalaman, samantalang hindi Siya kayang abutin ng kanilang kaalaman.

#transbrbhry296

ترجمه أبو حيان